บทความนี้เสนอการเปรียบเทียบระบบควบคุมวงเปิด (Open loop control system) และระบบควบคุมวงปิด (Closed-loop control system) ว่าแตกต่างกันอย่างไร
ระบบควบคุมวงเปิด (Open-loop control system)
จากบทความก่อนหน้านี้คือ บทความ ส่วนประกอบและตัวแปรในระบบควบคุม (Control system) รูปที่ 1 ในบทความนี้คือรูปเดียวกันกับรูปที่ 2 ในบทความส่วนประกอบและตัวแปรในระบบควบคุมจะเห็นได้ว่าบล็อกไดอะแกรมระบบควบคุมจะอยู่ในลักษณะที่เป็นวงเปิด ดังนั้นจึงเรียกระบบควบคุมในลักษณะนี้ว่า “ระบบควบคุมวงเปิด”
- ข้อดีและข้อเสียของระบบควบคุมวงเปิด
- ข้อดีของระบบควบคุมวงเปิด
- ง่ายในการสร้างและใช้งานตัวควบคุม
- หากระบบเดิมก่อนระบบควบคุมมีเสถียรภาพ ระบใหม่หลังจากควบควบคุมด้วยระบบควบคุมวงเปิดก็จะมีเสถียรภาพตามไปด้วย
- ข้อเสียของระบบควบคุมวงเปิด
- เกิดความผิดพลาดได้เมื่อมีสิ่งรบกวนเข้ามารบกวนระบบควบคุม
- เกิดความผิดพลาดได้เมื่อระบบควบคุมมีพารามิเตอร์ที่เปลี่ยนแปลง
- อาจเกิดความผิดพลาดขึ้นมาได้เมื่อเปลี่ยนค่าตัวแปรอ้างอิงที่มีความต่างมากจนเกินไป
- ข้อดีของระบบควบคุมวงเปิด
จากข้อเสียของระบบควบคุมวงเปิด จึงได้มีการปรับปรุงแก้ไขสู่ระควบคุมที่ดีกว่านั้นคือ ระบบควบคุมวงปิด
ระบบควบคุมวงปิด (Closed-loop control system)
จากรูปที่ 2 บล็อกไดอะแกรมระบบควบคุมวงเปิด สามารถนำมาพัฒนาต่อให้เป็นระบบควบคุมวงปิดได้โดยการนำเอา และ มาหาค่าความผิดพลาดที่เกิดขึ้นได้ดังนี้
โดยที่
คือ ตัวแปรความผิดพลาด (error variable) คือค่าความแตกต่างระหว่างค่าตัวแปรอ้างอิงและค่าตัวแปรเอาต์พุตที่วัดได้
ค่าความผิดพลาดที่เกิดขึ้นสามารถแก้ไขได้โดยการป้อนกลับตัวแปรเอาต์พุตที่วัดได้กลับมาเปรียบเทียบกับตัวแปรอ้างอิง ซึ่งจะได้ค่าความผิดพลาดออกมา จากนั้นนำตัวแปรความผิดพลาดนี้ป้อนเป็นอินพุตให้กับตัวควบคุม
การกระทำลักษณะดังกล่าวทำให้เกิดวงการควบคุมในลักษณะปิดขึ้นมา ดังนั้นจึงเรียกลักษณะระบบควบคุมแบบนี้ว่า “ระบบควบคุมวงปิด”
จากที่ได้กล่าวผ่านมาทั้งหมดเกี่ยวกับระบบควบคุมวงปิดสามารถนำมาเขียนเป็นบล็อกไดอะแกรมระบบควบคุมวงปิดได้ดังรูปที่ 2
ซึ่งตัวควบคุม (Controller) ที่อยู่ในบล็อกไดอะแกรมนี้จะหมายถึงแนวคิดหรือวิธีในระบบควบคุม ตัวอย่างเช่น ตัวควบคุมแบบเปิดปิด (On/Off Controller) หรือตัวควบคุมแบบ PID เป็นต้น
ผลตอบสนองเมื่อมีการรบกวนระบบควบคุม
ในหัวข้อนี้จะเป็นผลเปรียบเทียบระบบควบคุมวงเปิดและระบบควบคุมวงปิด
โดยระบบควบคุมวงปิดใช้ตัวควบคุมแบบ PID
การทดสอบนี้จะเปรียบเทียบผลตอบสนองระหว่างระบบควบคุมวงเปิดและระบบควบคุมวงปิดของระบบควบคุมอุณหภูมิของเตาอบ โดยจะรบกวนระบบด้วยการเปิดฝาเตาอบค้างไว้
ผลตอบสนองของระบบควบคุมวงเปิดเป็นดังรูปที่ 3 และผลตอบสนองของระบบควบคุมวงปิดด้วยตัวควบคุม PID เป็นดังรูปที่ 4
จากรูปที่ 3 และรูปที่ 4 จะเห็นได้ว่าเมื่อเปิดฝาเตาอบ ในส่วนของระบบควบคุมวงปิดด้วยตัวควบคุม PID ตัวแปร oM จะตกลงมาชั่วครู่และหลังจากนั้นตัวควบคุม PID จะควบคุมให้ตัวแปรเอาต์พุตกลับเข้าไปสู่ตัวแปรอ้างอิง r ได้อีกครั้งตามที่ต้องการ ซึ่งต่างจากตัวควบคุมวงเปิดที่ไม่สามารถทำให้ตัวแปรเอาต์พุตกลับเข้าไปสู่ตัวแปรอ้างอิงได้อีก
ข้อมูลเพิ่มเติม
- การควบคุมและเก็บข้อมูลอุณหภูมิจากการทดลองได้ทำบนแพลตฟอร์มของ Arduino
- การนำข้อมูลอุณหภูมิซึ่งเป็นตัวเลขมาพล็อตเป็นกราฟใช้โปรแกรม Microsoft Excel
- เนื้อหาบางส่วนของบทความฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของ คอร์สตัวควบคุม PID ขั้นพื้นฐาน
หากท่านมีคำถามหรือข้อสงสัยประการใดสามารถสอบถามได้ที่
(เมื่อเข้า Wanno Acedemy ได้แล้ว กดส่งข้อความ เพื่อเริ่มพูดคุยกับผมได้เลยครับ)